Szarlotka z kruszonką – 3 sekrety idealnego ciasta

Ah, szarlotka z kruszonką! To ciasto zawsze przypomina mi niedziele u babci, kiedy cały dom pachniał cynamonem i pieczonymi jabłkami. Nawet teraz, ilekroć je robię, natychmiast wracają te wspomnienia – wyczekiwanie, aż wystygnie na tyle, żeby można było ukraść pierwszy kawałek (i oczywiście parzyć sobie język!).

Ta wersja to absolutna klasyka – chrupiące, maślane ciasto, soczyste jabłka z odrobiną cynamonu i ta cudowna kruszonka z płatków migdałowych, która dodaje nutkę elegancji. Sekret? Tradycyjna metoda – zimne masło (serio, nie próbujcie oszukiwać i używać miękkiego!), ręczne łączenie składników i… cierpliwość. Wiem, wiem, trudno się oprzeć, ale 30 minut w lodówce to konieczność, jeśli chcecie mieć idealnie kruche spód.

To ciasto to mój pewniak na wszelkie rodzinne spotkania – proste, pyszne i zawsze znika w mgnieniu oka. A najlepsze jest to, że nawet jeśli wyjdzie nieidealne (u mnie czasem kruszonka ląduje bardziej z jednej strony), i tak smakuje jak kawałek domu.

Dlaczego pokochasz tę szarlotkę z kruszonką

• Idealna tekstura – chrupiące ciasto, soczyste jabłka i ta cudowna, rozpływająca się w ustach kruszonka. Każdy kęs to istna uczta!
• Proste składniki – wszystko, czego potrzebujesz, to podstawowe produkty, które masz zwykle w swojej spiżarni. Żadnych wymyślnych dodatków!
• Zawsze zachwyca gości – czy to na niedzielny obiad, czy na imprezę, ta szarlotka nigdy nie zawodzi. Znikająca blacha to najlepszy komplement!
• Nostalgiczny smak dzieciństwa – jeden kęs przeniesie cię prosto do babcinej kuchni. To ciasto po prostu pachnie domem.

Składniki na szarlotkę z kruszonką

Zanim zaczniemy, powiem ci jedno – jakość składników ma OGROMNE znaczenie! Używam zawsze masła o zawartości tłuszczu min. 82% (tak, to te kostki w złotym opakowaniu) i mąki pszennej typ 450. Ale spokojnie, jeśli masz pod ręką inne, też wyjdzie pysznie!

Na ciasto:

• 500 g mąki pszennej (typ 450) – odmierzonej „na szklanki”? U mnie to około 4 szklanek, ale lepiej ważyć!
• 200 g masła – ZIMNEGO, pokrojonego w kostkę (trzymaj w lodówce do ostatniej chwili!)
• 100 g cukru pudru – używam pudru, bo lepiej się łączy, ale zwykły cukier też zadziała
• 1 jajko – średnie, pokojowej temperatury
• szczypta soli – serio, nawet w słodkim cieście to robi różnicę!

Na nadzienie:

• 1 kg jabłek (u mnie antonówki lub szare renety) – obranych, bez gniazd nasiennych
• 2 łyżki cukru – ale to zależy od słodkości jabłek, zawsze najpierw próbuję!
• 1 łyżeczka cynamonu – ja daję pełną, ale jeśli nie lubisz mocnego smaku, zmniejsz do ½
• opcjonalnie: garść rodzynek namoczonych w rumie – mój sekretny składnik!

Na kruszonkę:

• 50 g płatków migdałowych – można kupić gotowe lub zemleć migdały
• 50 g masła – znów zimnego!
• 50 g cukru trzcinowego – daje fajny karmelowy posmak
• 2 łyżki mąki – żeby kruszonka się nie rozpadła

Notatki o składnikach i zamienniki

• Dla alergików: Płatki migdałowe możesz zastąpić posiekanymi orzechami włoskimi lub całkowicie pominąć, zwiększając ilość zwykłej kruszonki.
• Bez glutenu: Zamień mąkę pszenną na bezglutenową mieszankę do ciast. Tekstura będzie nieco inna, ale nadal pyszna!
• Wege opcja: Masło możesz zastąpić margaryną roślinną, ale ciasto będzie mniej kruche.
• Gdy brakuje jabłek: Raz zrobiłam z gruszkami i kardamonem zamiast cynamonu – wyszło genialnie!
• Mała rada: Jeśli nie masz cukru trzcinowego do kruszonki, zwykły biały też się nada, ale dodaj szczyptę karmelu dla aromatu.

Pamiętaj, że to ciasto jest bardzo wyrozumiałe – nawet jeśli czegoś zabraknie, zawsze można improwizować. Najważniejsze to dobre jabłka i… dużo miłości w mieszaniu!

Jak zrobić szarlotkę z kruszonką – krok po kroku

Gotowa na najlepszą szarlotkę w twoim życiu? To proste! Tylko pamiętaj – kluczem jest nie spieszyć się i dokładnie wykonać każdy krok. Obiecuję, że warto!

Przygotowanie ciasta

1. W dużej misce wymieszaj mąkę z cukrem pudrem i szczyptą soli. Dodaj pokrojone w kostkę, ZIMNE masło (serio, nie może być miękkie!).
2. Palcami rozcieraj masło z mąką, aż powstanie kruszonka. Nie za długo – chodzi o to, żeby masło nie zdążyło się rozpuścić!
3. Dodaj jajko i szybko zagnieć ciasto. Powinno być zwarte, ale nie twarde. Jeśli się kruszy, dodaj łyżkę zimnej wody.
4. Podziel ciasto na 2 części (60/40). Większą część rozwałkuj i wyłóż nią formę (używam okrągłej o średnicy 26 cm). Nakłuj widelcem i… do lodówki na minimum 30 minut!

Moja rada: Jeśli ciasto ciągle się przykleja, rozwałkuj je między dwoma arkuszami papieru do pieczenia. Ratuje życie!

Nadzienie jabłkowe

1. Obierz jabłka (u mnie antonówki) i pokrój w kostkę około 1 cm. Nie za małe – muszą zachować kształt po upieczeniu!
2. W dużej misce wymieszaj jabłka z cukrem i cynamonem. Jeśli dodajesz rodzynki, teraz jest na nie czas.
3. Odstaw na bok – niech jabłka puścą trochę soku. To około 15 minut, idealny czas na przygotowanie kruszonki!

Sprytna sztuczka: Jeśli jabłka są bardzo kwaśne, dodaj więcej cukru. Ale najpierw spróbuj – czasem mniej znaczy lepiej!

Pieczenie szarlotki z kruszonką

1. Nagrzej piekarnik do 180°C (z termoobiegiem 160°C). Środkowa półka to najlepsze miejsce dla równomiernego pieczenia.
2. Wyjmij ciasto z lodówki. Na wierzch wyłóż jabłka, zostawiając około 1 cm brzegu.
3. Przygotuj kruszonkę: W misce wymieszaj płatki migdałowe, cukier trzcinowy i mąkę. Dodaj zimne masło pokrojone w kostkę i szybko rozetrzyj palcami.
4. Posyp jabłka kruszonką. Nie za grubo, nie za cienko – tak, żeby było widać trochę jabłek spod spodu.
5. Piecz około 40 minut, aż kruszonka będzie złocisto-brązowa, a jabłka miękkie (sprawdź wykałaczką).
6. Zostaw do ostygnięcia przynajmniej godzinę. Wiem, że to trudne, ale gorąca szarlotka się rozleci!

Pro tip: Jeśli wierzch zaczyna się za bardzo rumienić, przykryj szarlotkę folią aluminiową na ostatnie 10 minut pieczenia.

Porady, aby szarlotka z kruszonką wyszła idealnie

Po latach prób i błędów (niektóre bardziej spektakularne niż inne!) zebrałam dla ciebie moje złote zasady. Te małe sztuczki robią OGROMNĄ różnicę!

• Warto inwestować w wałek z nakładkami! Mój z gumowymi pierścieniami to absolutny game-changer – ciasto zawsze wychodzi idealnie równe, bez przyklejania się do wałka. Jeśli nie masz, rozwałkuj ciasto między dwoma arkuszami papieru do pieczenia – działa niemal tak samo dobrze!
• Zawsze, ale to zawsze próbuj jabłek przed dodaniem cukru. Raz dodałam standardowe 2 łyżki do słodkich jabłek i… cukrowa bomba! Teraz najpierw mieszam jabłka z cynamonem, próbuję i dopiero wtedy decyduję o ilości cukru. Pamiętaj, że możesz dodać, ale nie odjąć!
• Nie skąpić czasu na schłodzenie ciasta. Wiem, że kusi, żeby od razu wsadzić do piekarnika, ale te 3ity minut w lodówce to klucz do kruchości. Zimne masło w cieście wytworzy te cudowne, warstwowe „okruszki” podczas pieczenia. Jeśli bardzo się spieszysz, możesz włożyć do zamrażarki na 10-15 minut, ale nie krócej!

Bonusowy tip od mojej babci: jeśli masz ochotę na bardziej „mokrą” szarlotkę, dodaj łyżkę mąki ziemniaczanej do jabłek – zgęści sok, który wytworzą podczas pieczenia. Ale ja wolę wersję z lekko chrupiącymi jabłkami, więc często pomijam ten krok.

Przechowywanie i podawanie szarlotki z kruszonką

Okej, szarlotka upieczona, dom pachnie cudownie, a ty pewnie masz ochotę od razu wbić widelec. Ale posłuchaj starej wygi – warto dać jej chociaż godzinę odpocząć! Gorąca szarlotka to przepis na katastrofę – rozpadnie się przy krojeniu, a jabłka będą za bardzo rozgotowane. Wiem, że to tortura, ale uwierz mi – czekanie się opłaca!

• Przechowywanie: Najlepszy sposób to szczelny pojemnik w temperaturze pokojowej (jeśli zjesz w ciągu dnia) albo w lodówce (do 3 dni). U mnie nigdy nie leży tak długo, ale wiem, że niektórzy mają silniejszą wolę!
• Podawanie: Moim zdaniem szarlotka smakuje najlepiej lekko podgrzana – 10 minut w piekarniku nagrzanym do 150°C i masz cudowne, aromatyczne ciasto z chrupiącą kruszonką. Ale największy hit? Ciepła szarlotka z gałką lodów waniliowych! Kontrast temperatur to absolutne niebo w gębie.
• Mrożenie: Tak, możesz zamrozić! Najlepiej przed pieczeniem – przygotuj ciasto, jabłka i kruszonkę, zawiń w folię i do zamrażarki na maksymalnie 2 miesiące. Potem rozmrażaj w lodówce przez noc i piecz jak zwykle. Gotową szarlotkę też można zamrozić, ale tekstura trochę straci.

Mała prywatna historia – kiedyś upiekłam szarlotkę na przyjęcie, ale goście odwołali się w ostatniej chwili. Zamiast wyrzucać, pokroiłam na kawałki i zamroziłam. Miesiąc później, gdy niespodziewanie przyszli znajomi, wyjęłam, podgrzałam w piekarniku i… nikt nie uwierzył, że to nie świeże! Teraz zawsze mam zapas w zamrażarce – na wszelki wypadek.

Pamiętaj też, że szarlotka drugiego dnia smakuje często lepiej niż świeża – aromaty mają czas się przegryźć. Więc jeśli możesz, zrób ją dzień wcześniej. Chociaż w moim domu to zazwyczaj mission impossible!

Wartości odżywcze szarlotki z kruszonką

No dobrze, przyznaję – szarlotka to nie jest właśnie danie fit, ale kto powiedział, że od czasu do czasu nie można sobie trochę pofolgować? Poniżej podaję wartości dla jednej porcji (czyli około 1/8 blachy), ale pamiętaj, że to tylko orientacyjne dane. W końcu wszystko zależy od tego, jak grubo pokroisz swój kawałek (u mnie zawsze wychodzi „generous slice”) i czy użyjesz dokładnie tych samych składników co ja!

• Wielkość porcji: 1 kawałek (około 150 g)
• Kalorie: 350 kcal (tak, wiem, ale przynajmniej są to dobre kalorie z jabłek!)
• Tłuszcz: 15 g (w tym nasycone 8 g – to przez to pyszne masło)
• Węglowodany: 50 g (cukier z jabłek i ten dodany – no cóż, bez tego nie byłoby tak smaczne)
• Błonnik: 4 g (dzięki nieobranym do końca jabłkom!)
• Białko: 5 g (głównie z mąki i migdałów)

Ważna uwaga: Te liczby są tylko szacunkowe i mogą się różnić w zależności od dokładnych składników, które użyjesz. Jeśli potrzebujesz precyzyjnych danych dla konkretnej diety, najlepiej oblicz je samodzielnie na podstawie dokładnych etykiet produktów, których używasz.

Moją zasadą jest – jeśli już jesz ciasto, ciesz się każdym kęsem i nie myśl o liczbach. W końcu domowa szarlotka to coś więcej niż tylko kalorie – to kawałek tradycji, wspomnień i zwykłej, prostej przyjemności. A jak bardzo się martwisz, zawsze możesz iść na dłuższy spacer po obiedzie!

Często zadawane pytania

Czy można zamrozić szarlotkę?
Tak! Najlepiej zamrażać przed pieczeniem – przygotuj ciasto, jabłka i kruszonkę, zawiń wszystko szczelnie w folię i wrzuć do zamrażarki na maksymalnie 2 miesiące. Potem rozmrażaj w lodówce przez noc i piecz jak zwykle. Gotową upieczoną szarlotkę też można zamrozić, ale tekstura będzie nieco mniej idealna – kruszonka straci chrupkość.

Jakie jabłka są najlepsze do szarlotki?
Uwielbiam antonówki i szare renety – mają idealną równowagę słodyczy i kwaskowatości. Ważne, żeby były twarde i soczyste. Jeśli masz tylko słodkie jabłka (np. ligol), dodaj mniej cukru i odrobinę soku z cytryny dla równowagi. Unikaj miękkich jabłek – po upieczeniu zamienią się w papkę!

Dlaczego moja kruszonka się rozpadła?
Najczęstsze winowajcy to zbyt miękkie masło (musi być lodowato zimne!) i za mało mąki w składzie. Jeśli widzisz, że kruszonka nie chce się związać, dodaj jeszcze łyżkę mąki i znów szybko rozetrzyj palcami. I pamiętaj – nie mieszaj za długo, tylko do momentu, gdy składniki się połączą!

Bonusowe pytanie od mojej cioci: „Czy można zrobić szarlotkę bez jajka?”
Oczywiście! Po prostu dodaj 2-3 łyżki bardzo zimnej wody do ciasta zamiast jajka. Wyjdzie trochę mniej kruche, ale nadal pyszne. Moja babcia czasem tak robiła, gdy w domu akurat zabrakło jajek!

Podziel się swoją szarlotką z kruszonką!

Wiesz co jest najlepsze w pieczeniu? To, że każda szarlotka jest inna – tak jak my! Moja zawsze ma trochę więcej cynamonu (bo uwielbiam ten zapach), a moja siostra dodaje do swojej posypkę z płatków owsianych. I właśnie dlatego tak bardzo chciałabym zobaczyć TWOJĄ wersję!

Pamiętam, jak pierwszy raz dostałam zdjęcie szarlotki upieczonej przez czytelniczkę – z jabłkami ułożonymi w śmieszne serduszka na wierzchu. Byłam tak wzruszona, że prawie wylałam kawę na klawiaturę! Dlatego jeśli masz ochotę, podrzuć mi zdjęcie swojej szarlotki w komentarzu albo oznacz mnie, gdy wrzucisz je na Instagrama. Uwielbiam podglądać wasze kuchenne dzieła!

A jeśli akurat nie masz ochoty na dzielenie się zdjęciami, to też jest okej. Najważniejsze, żebyś cieszyła się każdym kęsem swojego wypieku. Może nawet ukradniesz kawałek jeszcze ciepły, prosto z blachy? Wiem, że ja zawsze tak robię – i nie mam z tego powodu żadnych wyrzutów sumienia!

PS. Jeśli twoja szarlotka wyszła nie tak, jak planowałaś – też chętnie o tym usłyszę! U mnie pierwsza próba skończyła się czymś pomiędzy placem a zupą jabłkową… Ale to właśnie te kuchenne wpadki tworzą najlepsze historie!

Print